Tham gia BHXH là cách thức để người lao động được hưởng các chính sách an sinh tốt nhất trong các trường hợp nhất định. Pháp luật hiện hành quy định về 02 loại BHXH là BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện, vậy liệu rằng, người lao động và người sử dụng lao động có được thỏa thuận không đóng BHXH hay không?
Thỏa thuận không tham gia bảo hiểm xã hội được không? Mẫu thỏa thuận không đóng bảo hiểm xã hội mới nhất
- Theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người lao động và người sử dụng lao động là hai đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc. Trong đó, người lao động tham gia BHXH bắt buộc khi làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên.
- Cùng với đó, một trong các hành vi bị nghiêm cấm được quy định tại Điều 17 Luật BHXH là "Trốn đóng BHXH bắt buộc".
Từ những căn cứ pháp lý trên, có thể nhận định: Người lao động và người sử dụng lao động không được thỏa thuận không đóng BHXH.
Việc đóng bảo hiểm xã hội sẽ do người lao động và người sử dụng lao động đóng theo tỷ lệ nhất định, xem thêm tại mức đóng BHXH bắt buộc
- Người lao động sẽ bị xử phạt từ 500 nghìn - 01 triệu đồng nếu có hành vi thỏa thuận với Người sử dụng lao động về việc không đóng BHXH. Đây là mức phạt được ghi nhận tại Điều 39 Nghị định 12/2022/NĐ-CP.
Lách luật thỏa thuận không đóng bảo hiểm xã hội sẽ bị xử phạt
- Đối với người sử dụng lao động, nếu chấp nhận thỏa thuận, chấp nhận cam kết không đóng BHXH của người lao động mà trốn đóng BHXH bắt buộc (chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự) thì sẽ bị phạt từ 50-70 triệu đồng.
Bên cạnh mức xử phạt nêu trên, độc giả có thể tham khảo thêm các mức xử phạt khác trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội tại bài viết tổng hợp các mức phạt về BHXH
- Nếu xét dưới góc độ pháp lý, người lao động không thể cam kết không đóng BHXH bởi họ là người tham gia BHXH bắt buộc (được nêu ở mục 1), và việc người lao động cam kết, người sử dụng lao động ký cam kết là một hình thức thỏa thuận không đóng BHXH. Vì vậy, đó là hành vi vi phạm.
- Tuy nhiên, một thực tế là tiền lương mỗi tháng của người lao động có thể đủ đóng BHXH nhưng lại không đủ mức chi tiêu đời sống hàng ngày, điều này khiến nhiều người lao động lựa chọn việc không đóng BHXH và họ thực hiện viết bản cam kết và gửi đến cơ quan BHXH để được xem xét. (Phải gửi văn bản cam kết có chữ ký của người lao động/người sử dụng lao động đến cơ quan BHXH).
Việc đóng BHXH cũng đảm bảo rất nhiều lợi ích cho người lao động, để biết rõ hơn về điều này độc giả xem tại cách tính BHXH
Căn cứ vào đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội, người lao động làm việc theo các hợp đồng sau thì không phải đóng BHXH:
Các trường hợp không phải đóng BHXH năm 2022
- Hợp đồng lao động theo mùa vụ/công việc nhất định có thời hạn dưới 03 tháng.
- Hợp đồng lao động có thời hạn dưới 01 tháng.
- Hợp đồng thử việc. Xem chi tiết tại bài viết thử việc có phải đóng BHXH bắt buộc
- Hợp đồng khoán việc.
Bên cạnh các các loại hợp đồng không phải đóng BHXH thì Nghị định 115/2015/NĐ-CP còn quy định về các đối tượng không phải đóng BHXH bắt buộc, bao gồm:
- Người lao động là người giúp việc gia đình.
- Người lao động đang được hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng, trợ cấp hàng tháng.
Có được thỏa thuận không đóng BHXH hay không là câu hỏi được nhiều người quan tâm, hy vọng những giải đáp của chuyên mục Bảo hiểm của trang Codon.vn trên đây sẽ giúp độc giả hiểu rõ hơn quy định về đóng BHXH, vừa đảm bảo được quyền lợi hiện tại, vừa đảm bảo cho các ý nghĩa trong tương lai.