Tỷ lệ đóng BHXH hay mức đóng BHXH là tỷ lệ % dựa trên mức lương hoặc thu nhập được pháp luật ấn định buộc cá nhân phải thực hiện khi đóng bảo hiểm xã hội. Tỷ lệ đóng BHXH không cố định mà có thể thay đổi qua các năm. Vậy tỷ lệ đóng BHXH 2022 bao nhiêu? Vấn đề này được chuyên mục Bảo hiểm trên Codon.vn giải đáp như sau.
Tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội của người lao động, người sử dụng lao động, tìm hiểu mức đóng bảo hiểm xã hội thấp nhất, cao nhất
Theo quy định tại Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, người đóng BHXH được ghi nhận dưới 02 dạng là bắt buộc và tự nguyện. Trong đó:
- Người đóng BHXH bắt buộc bao gồm:
+ Người lao động làm việc trong các doanh nghiệp; người lao động làm việc trong các cơ quan nhà nước;
+ Người sử dụng lao động.
Để hiểu rõ hơn về ai là người phải đóng BHXH bắt buộc, mời bạn đọc tham khảo thêm bài viết "Các đối tượng phải tham gia BHXH bắt buộc năm 2022".
- Người đóng BHXH tự nguyện: Bất kỳ công dân nào đủ 15 tuổi trở lên, không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
Như vậy, chính sự khác nhau trong đối tượng đóng BHXH dẫn đến tỷ lệ đóng BHXH cũng có sự khác nhau. Nội dung cụ thể được nêu rõ ở các mục tiếp theo của bài viết này.
* Quỹ bảo hiểm xã hội bao gồm: Quỹ hưu trí và tử tuất; Quỹ ốm đau, thai sản và Quỹ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Trong đó, người lao động chỉ đóng vào quỹ hưu trí và tử tuất.
* Tỷ lệ đóng BHXH bắt buộc như sau:
- Theo quy định tại Điều 85 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, người lao động phải đóng BHXH dựa trên mức tiền lương tháng hoặc mức lương cơ sở (đối với người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn) với tỷ lệ là 8%
Tỷ lệ đóng BHXH 2022 cho đối tượng tham gia BHXH bắt buộc
- Đối với người sử dụng lao động:
Căn cứ vào điều 86 Luật Bảo hiểm xã hội; Điều 4, Nghị định 58/2020/NĐ-CP; Điều 2, Quyết định 23/2021/QĐ-TTg, tỷ lệ đóng BHXH của người sử dụng lao động được xác định như sau:
+ Quỹ hưu trí và tử tuất: 14%
+ Quỹ ốm đau, thai sản: 3%
+ Quỹ tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp: 0,5% (Từ ngày 01/7/2021 → 30/6/2022, tỷ lệ 0% - Tỷ lệ này không áp dụng với cơ quan của Đảng, nhà nước, các cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập có sử dụng người lao động được hưởng lương từ ngân sách nhà nước).
Căn cứ để áp dụng tỷ lệ là quỹ tiền lương đóng BHXH của người lao động.
Lưu ý: Tiền lương làm căn cứ đóng BHXH dựa trên tiền lương tối thiểu do Nhà nước quy định hoặc tiền lương do đơn vị sử dụng lao động quy định theo Điều 6, Quyết định 595/QĐ-BHXH. (Để hiểu thêm về mức tiền lương tối thiểu tính đóng BHXH, bạn đọc có thể xem thêm nội dung bài viết này trên wikipedia.org).
* Ví dụ về tỷ lệ đóng BHXH bắt buộc:
Anh Lê Tiến H, là ký kết hợp đồng lao động có thời hạn 36 tháng với công ty Sao Việt. Trong hợp đồng nêu rõ:
- Lương chính thức: 6.000.000 đồng.
- Phụ cấp chức vụ: 2.000.000 đồng.
=> Như vậy, lương đóng BHXH của anh H là 8.000.000 đồng.
Trích nộp BHXH bắt buộc của anh H trong tháng 1/2022 là:
- Người lao động: 8% x 8.000.000 = 640.000 đồng/tháng (Vào quỹ hưu trí và tử tuất).
- Người sử dụng lao động: 17% x 8.000.000 đồng = 1.360.000 đồng/tháng (Vào quỹ hưu trí, tử tuất và quỹ ốm đau, thai sản).
Để hiểu rõ hơn về nội dung này, mời độc giả tham khảo bài viết chia sẻ mức đóng BHXH theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội 2014.
Tại Điều 87 Luật Bảo hiểm xã hội quy định tỷ lệ đóng BHXH tự nguyện là 22% dựa trên mức thu nhập tháng được cá nhân lựa chọn.
* Ví dụ về tỷ lệ đóng BHXH tự nguyện:
Bà Lan là nhân viên lao công tham gia BHXh tự nguyện với mức thu nhập là 6.000.000 đồng/tháng.
Dựa trên tỷ lệ đóng BHXH, mức đóng BHXH tự nguyện của bà Lan là:
Mức đóng = 22% x 6.000.000 đồng = 1.320.000 đồng/tháng.
Mức đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện 2022
BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện là 2 loại hình bảo hiểm phổ biến của BHXH. Để có thể nắm bắt đặc điểm của 2 loại bảo hiểm này, mời bạn đọc tham khảo bài so sánh BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện của codon.vn.
Mức tiền lương tối thiểu, tối đa để đóng BHXH bắt buộc được thực hiện theo quy định tại Điều 6, Quyết định 595/QĐ-BHXH, cụ thể:
- Tiền lương tối thiểu đóng BHXH bắt buộc: Không thấp hơn lương tối thiểu vùng, tức là không thấp hơn:
+ 4.420.000 đồng đối với vùng I.
+ 3.920.000 đồng đối với vùng II.
+ 3.430.000 đồng đối với vùng III.
+ 3.070.000 đồng đối với vùng IV.
- Tiền lương tối đa đóng BHXH bắt buộc: 20 tháng lương cơ sở = 20 x 1.490.000 đồng = 29.800.000 đồng/tháng.
Khi tham gia BHXH bắt buộc, người lao động sẽ nhận được những chế độ như: ốm đau, tử tuất, thai sản.... theo đó, về cách tính BHXH, bạn đọc có thể tham khảo tại bài viết: "Cách tính BHXH" mà Codon.vn đã chia sẻ.
Theo Khoản 1, Điều 87 Luật Bảo hiểm xã hội, mức đóng BHXH tự nguyện tối thiểu, tối đa được xác định như sau:
- Mức đóng tối thiểu = 22% x Mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn = 22% x 1.500.000 đồng = 330.000 đồng/tháng.
- Mức đóng tối đa = 22% x 20 x mức lương cơ sở = 22% x 20 x 1.490.000 đồng = 6.556.000 đồng/tháng.
Tỷ lệ đóng BHXH 2022 là căn cứ quyết định đến mức đóng BHXH, quá trình áp dụng tỷ lệ được thực hiện thống nhất trong cả nước, phù hợp với đối tượng. Nếu thực hiện không đúng hoặc không đầy đủ, cá nhân người lao động, người sử dụng lao động sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật. Ngoài ra, người lao động còn có thể thực hiện tra cứu mã số BHXH của mình, đồng thời nắm các thông tin về quá trình đóng bảo hiểm của mình.