Cách tính thuế TNCN cho hoạt động kinh doanh

Cách tính thuế TNCN cho hoạt động kinh doanh được thực hiện theo hướng dẫn của Luật Thuế thu nhập cá nhân, Thông tư 40/2021/TT-BTC và các văn bản quy phạm pháp luật khác. Theo đó, số thuế thu nhập cá nhân phải nộp được tính trên doanh thu nhân với thuế suất tương ứng. Mời bạn đọc theo dõi bài viết sau của chuyên mục Pháp luật Thuế trang Codon.vn để nắm thông tin chi tiết.

Quy định về cách tính thuế thu nhập cá nhân cho hoạt động kinh doanh

* Danh mục từ viết tắt:

- TNCN: Thu nhập cá nhân.

- GTGT: Giá trị gia tăng.

1. Cách tính thuế thu nhập cá nhân từ kinh doanh

Căn cứ Điều 10 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007, sửa bởi khoản 4 Điều 2 Luật về thuế sửa đổi 2014 thì công thức tính thuế TNCN từ kinh doanh đối với cá nhân kinh doanh là: Thuế TNCN phải nộp = Doanh thu x Thuế suất

Trong đó:

- Doanh thu: Toàn bộ tiền bán hàng, tiền gia công, tiền hoa hồng, tiền cung ứng dịch vụ phát sinh trong kỳ tính thuế từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ.

Nếu cá nhân kinh doanh không xác định được doanh thu thì cơ quan thuế có thẩm quyền ấn định doanh thu.

- Thuế suất:

Đối với mỗi lĩnh vực, ngành nghề sản xuất, kinh doanh thì mức thuế suất là khác nhau, cụ thể:

+ Phân phối, cung cấp hàng hoá: 0,5%.

+ Dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu: 2%.

Riêng cho thuê tài sản, đại lý bảo hiểm, đại lý xổ số, đại lý bán hàng đa cấp: 5%.

+ Sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hoá, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu: 1,5%.

+ Hoạt động kinh doanh khác: 1%.

Ngoài thu nhập từ hoạt động kinh doanh, cá nhân còn phải nộp thuế TNCN từ tiền lương, tiền công hay từ việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Bạn đọc có thể tham khảo bài viết cách tính thuế TNCN khi bán đất để biết thêm thông tin.

2. Phương pháp tính thuế TNCN đối với cá nhân kinh doanh

Cách tính thuế thu nhập cá nhân nói chung đã được quy định cụ thể. Vậy đối với hoạt động kinh doanh của cá nhân thì cách tính, phương pháp tính thuế như thế nào?

2.1. Trường hợp nộp thuế theo phương pháp kê khai

- Căn cứ Thông tư 40/2021/TT-BTC thì đối tượng áp dụng: Cá nhân kinh doanh quy mô lớn. Nếu cá nhân chưa đáp ứng quy mô lớn thì cũng được quyền lựa chọn phương pháp này.

- Tiến hành: kê khai thuế TNCN theo tháng, trừ trường hợp cá nhân kinh doanh mới ra kinh doanh hoặc trường hợp khai thuế theo quý khi đủ điều kiện tại Điều 9 Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định.

- Nếu cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp này xác định doanh thu tính thuế không phù hợp thực tế thì cơ quan thuế thực hiện ấn định doanh thu tính thuế.

- Cá nhân kinh doanh phải thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ. Nếu kinh doanh trong lĩnh vực, ngành nghề có căn cứ xác định được doanh thu theo xác nhận của cơ quan chức năng thì không phải thực hiện chế độ kế toán.

- Cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai không phải quyết toán thuế.

Phương pháp tính thuế thu nhập cá nhân đối với cá nhân kinh doanh theo phương pháp kê khai.

2.2. Trường hợp nộp thuế theo từng lần phát sinh

- Đối tượng áp dụng: cá nhân kinh doanh không thường xuyên và không có địa điểm kinh doanh cố định.

+ Kinh doanh không thường xuyên được xác định tùy theo đặc điểm hoạt động sản xuất, kinh doanh của từng lĩnh vực, ngành nghề và do cá nhân tự xác định để lựa chọn phương pháp khai thuế.

+ Địa điểm kinh doanh cố định là nơi cá nhân tiến hành hoạt động sản xuất, kinh doanh như: địa điểm giao dịch, cửa hàng, cửa hiệu, nhà xưởng, nhà kho, bến, bãi hoặc địa điểm tương tự khác.

=> Những cá nhân kinh doanh nộp thuế theo từng lần phát sinh gồm có:

+ Cá nhân kinh doanh lưu động;

+ Cá nhân là chủ thầu xây dựng tư nhân;

+ Cá nhân chuyển nhượng tên miền internet quốc gia Việt Nam ".vn";

+ Cá nhân có thu nhập từ sản phẩm, dịch vụ nội dung thông tin số nếu không lựa chọn nộp thuế theo phương pháp kê khai.

- Không phải thực hiện chế độ kế toán, nhưng phải thực hiện việc lưu trữ hóa đơn, chứng từ, hợp đồng, hồ sơ chứng minh hàng hóa, dịch vụ hợp pháp và xuất trình kèm theo hồ sơ khai thuế theo từng lần phát sinh.

- Nộp thuế TNCN theo từng lần phát sinh thực hiện khai thuế khi có phát sinh doanh thu chịu thuế.

2.3. Trường hợp nộp thuế theo phương pháp khoán

- Đối tượng áp dụng: cá nhân kinh doanh không thuộc trường hợp nộp thuế theo phương pháp kê khai và theo từng lần phát sinh.

- Không phải thực hiện chế độ kế toán.

+ Tuy nhiên, sử dụng hóa đơn lẻ phải lưu trữ và xuất trình cho cơ quan thuế các hóa đơn, chứng từ, hợp đồng, hồ sơ chứng minh hàng hóa, dịch vụ hợp pháp khi đề nghị cấp, bán lẻ hóa đơn theo từng lần phát sinh.

+ Nếu kinh doanh tại chợ biên giới, chợ cửa khẩu, chợ trong khu kinh tế cửa khẩu trên lãnh thổ Việt Nam: Phải lưu trữ hóa đơn, chứng từ, hợp đồng, hồ sơ chứng minh hàng hóa hợp pháp và xuất trình khi cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.

- Khi được cơ quan thuế thông báo số thuế khoán phải nộp từ đầu năm => thực hiện nộp thuế theo thông báo.

+ Nếu đã được thông báo số thuế từ đầu năm nhưng trong năm ngừng hoặc tạm ngừng kinh doanh thì cơ quan thuế thực hiện điều chỉnh số thuế phải nộp.

+ Cá nhân mới ra kinh doanh trong năm (kinh doanh không đủ 12 tháng trong năm dương lịch) thì phải nộp thuế GTGT, phải nộp thuế TNCN nếu có doanh thu kinh doanh trong năm trên 100 triệu đồng; doanh thu từ 100 triệu trở xuống thì không phải nộp.

Với quy định về cách tính thuế TNCN cho hoạt động kinh doanh, các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền có thể thông qua đó để quản lý, đánh giá tình hình hoạt động kinh doanh nói chung, có những điều chỉnh phù hợp về thuế suất.

Hiện nay có nhiều quy định liên quan đến thuế TNCN, bạn đọc có thể xem thêm Thông tư 40/2021/TT-BTC về thuế GTGT, thuế TNCN với hộ kinh doanh mà chúng tôi đã chia sẻ trước đây.