05 trường hợp bị thu hồi sổ đỏ người dân cần biết

Cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất cho cá nhân, tổ chức đủ điều kiện theo quy định. Tuy nhiên nếu trong quá trình sử dụng đất, người sử dụng đất vẫn có thể bị thu hồi sổ đỏ trong một số trường hợp. Tại chuyên mục Đất đai sẽ tổng hợp 05 trường hợp bị thu hồi sổ đỏ người dân cần biết.

Điều kiện thu hồi sổ đỏ? Tìm hiểu những trường hợp sổ hồng sổ đỏ đã cấp sẽ bị thu hồi

* Danh mục từ viết tắt:

- NSDĐ: Người sử dụng đất.

- GCN: Giấy chứng nhận.

1. 05 trường hợp bị thu hồi sổ đỏ mà người dân cần biết.

"Sổ đỏ" là cách gọi thông thường của người dân để chỉ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất.

Căn cứ Khoản 2 Điều 106 Luật đất đai 2013, Điều 87 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, khoản 26 Điều 1 Nghị định 148/2020/NĐ-CP quy định các trường hợp thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất như sau:

- TH1: Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất trên GCN đã cấp:

+ Trường hợp thu hồi đất do giải phóng mặt bằng: Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng thu sổ đỏ đã được cấp và chuyển cho Văn phòng đăng ký đất đai để quản lý.

+ Nếu trong trường hợp nhà nước thu hồi đất do người sử dụng đất có hành vi vi phạm pháp luật về đất đai, việc thu hồi đất sẽ làm chấm dứt việc sử dụng đất của người đang sử dụng: Tổ chức giao nhiệm vụ thực hiện thu hồi đất tiến hành thu hồi sổ đỏ đã được cấp và chuyển cho Văn phòng đăng ký đất đai để quản lý.

- TH2: Cấp đổi GCN đã cấp.

Nếu trong quá trình thực hiện thủ tục cấp đổi GCN đã được cấp mà phải cấp GCN mới => NSDĐ nộp sổ đỏ đã được cấp và hồ sơ đề nghị cấp đổi GCN, hồ sơ đăng ký biến động đất đai cho cơ quan có thẩm quyền. Trong trường hợp bị mất sổ đỏ đã được cấp, người sử dụng đất cũng phải thực hiện thủ tục cấp lại sổ đỏ khi bị mất theo quy định của luật.

- TH3: NSDĐ, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất mà phải làm thủ tục cấp mới GCN (sổ đỏ) hoặc sang tên sổ đỏ. Về thủ tục sang tên sổ đỏ đã được Codon.vn chia sẻ trước đây, mời bạn đọc cùng theo dõi.

- TH4: Sổ đỏ đã được cấp không đúng theo quy định của pháp luật:

+ Sổ đỏ đã cấp không đúng thẩm quyền.

+ Sổ đỏ đã cấp không đúng đối tượng sử dụng đất.

+ Sổ đỏ đã cấp không đúng diện tích đất.

+ Sổ đỏ đã cấp cho người không đủ điều kiện được cấp.

+ Sổ đỏ đã cấp không đúng với mục đích sử dụng đất/thời hạn sử dụng đất/nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật.

* Lưu ý: Nhà nước không thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp trái pháp luật trong trường hợp NSDĐ đã thực hiện thủ tục chuyển nhượng đất đai theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất, cần lưu ý xem xét đất có thuộc diện quy hoạch hay không.

- TH5: Thu hồi sổ đỏ khi có bản án/quyết định của Tòa án đã được thi hành.

Đối với việc thu hồi sổ đỏ đã được cấp nếu không thuộc 04 trường hợp nêu trên thì chỉ được thực hiện thu hồi khi có bản án/quyết định của Tòa án đã được thi hành theo quy định của pháp luật.

=> Hậu quả pháp lý của việc thu hồi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đó chính là chấm dứt quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất của chủ sở hữu đất. Đồng thời, trong một số trường hợp người có hành vi vi phạm dẫn đến việc cấp sổ đỏ trái quy định thì sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật tùy thuộc vào tính chất, mức độ của hành vi.

Ngoài ra, về nội dung cấp sổ đỏ đã được đề cập tại bài viết thủ tục xin cấp sổ đỏ lần đầu để nắm được rõ hơn về trình tự, thủ tục.

Thu hồi sổ đỏ trong trường hợp nào? Chi tiết quy định về thu hồi sổ đỏ, sổ hồng

2. Thủ tục thu hồi sổ đỏ cấp sai.

Thủ tục thu hồi sổ đỏ cấp sai thẩm quyền được thực hiện theo quy định của pháp luật. Cụ thể tại Khoản 4 Điều 87 Nghị định 43/2014/NĐ-CP được sửa đổi bổ sung bởi Khoản 26 Điều 1 Nghị định 148/2020/NĐ-CP quy định như sau:

- TH1: Việc thu hồi sổ đỏ được thực hiện theo bản án, quyết định của Tòa án nếu: có kết luận về việc thu hồi GCN của Tòa án nhân dân cấp có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai.

- TH2: Nếu cơ quan thanh tra có văn bản kết luận sổ đỏ đã cấp không đúng theo quy định của pháp luật:

+ Trường hợp kết luận đó là đúng => Quyết định thu hồi GCN đã cấp.

+ Trường hợp xem xét, xác định lại => Phải thông báo lại cho cơ quan thanh tra.

- TH3: Nếu cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp GCN mà phát hiện GCN đã cấp không đúng quy định của pháp luật về đất đai=> Kiểm tra lại, thông báo cho NSDĐ biết rõ lý do và quyết định thu hồi GCN đã cấp không đúng quy định.

- TH4: NSDĐ phát hiện GCN đã cấp không đúng quy định của pháp luật về đất đai:

+ Gửi kiến nghị bằng văn bản đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp GCN.

+ Cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp GCN kiểm tra, xem xét, quyết định thu hồi GCN đã cấp không đúng quy định của pháp luật.

=> Có thể thấy được việc cấp sổ đỏ trái pháp luật đem lại rất nhiều những hệ quả. Khi đó việc giải quyết hậu quả pháp lý khi sổ đỏ cấp trái pháp luật được thực hiện theo quyết định/bản án của Tòa án nhân dân cấp có thẩm quyền.

Trên đây là 05 trường hợp bị thu hồi sổ đỏ người dân cần biết, có thể thấy đất có sổ đỏ có bị thu hồi nếu thuộc một trong các trường hợp đất. Trong quá trình sử dụng đất, NSDĐ cần phải lưu ý những vấn đề liên quan đến phần đất của mình.

Cũng liên quan đến lĩnh vực đất đai, bạn đọc có thể tham khảo bài viết trường hợp đăng ký biến động đất đai được cấp sổ đỏ mới để có thêm thông tin.