Các khoản thu nhập tính đóng và không tính đóng BHXH bắt buộc

Các khoản thu nhập tính đóng và không tính đóng BHXH bắt buộc được pháp luật quy định cụ thể. Thông qua đó, người lao động có thể dễ dàng nắm bắt, theo dõi thông tin đóng bảo hiểm của mình để đảm bảo tối đa quyền lợi. Mời bạn đọc theo dõi bài viết sau của chuyên mục Bảo hiểm trang Codon.vn để nắm thông tin chi tiết.

Phụ cấp chuyên cần có phải đóng BHXH không? Các khoản thu nhập tính đóng BHXH, không tính đóng BHXH theo quy định của pháp luật

* Danh mục từ viết tắt:

- NLĐ: Người lao động.

- NSDLĐ: Người sử dụng lao động.

- BHXH: Bảo hiểm xã hội.

1. Các khoản thu nhập tính đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc

Mức đóng BHXH bắt buộc hiện nay đã được pháp luật quy định cụ thể. Theo Điều 89 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì tiền lương tháng đóng BHXH như sau:

- Đối với NLĐ theo chế độ tiền lương nhà nước chi trả: Là tiền lương theo ngạch, bậc, cấp bậc quân hàm và các khoản phụ cấp chức vụ, phụ cấp thâm niên vượt khung, phụ cấp thâm niên nghề (nếu có).

- Đối với NLĐ theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định: Tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác. Các khoản bổ sung khác được hướng dẫn theo khoản 5 Điều 3 Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH.

- Trong tiền lương được chi trả, sẽ có các khoản thu nhập tính đóng và không tính đóng BHXH bắt buộc. Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi sẽ hướng đến đối tượng là NLĐ theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định.

=> Như vậy, các khoản thu nhập của NLĐ tính đóng BHXH bắt buộc gồm có:

(1) Mức lương theo công việc hoặc chức danh.

- Theo điểm a khoản 5 Điều 3 Thông tư 10/2020/TT-BLĐTBXH thì mức lương nêu trên được tính theo thời gian của công việc, hoặc theo chức danh của thang lương, bảng lương do NSDLĐ xây dựng.

- NLĐ hưởng lương theo sản phẩm, hưởng lương khoán => mức lương tính theo thời gian để xác định đơn giá sản phẩm hoặc lương khoán.

(2) Phụ cấp lương theo thỏa thuận của hai bên

- Đây là các khoản phụ cấp để bù đắp về điều kiện lao động, tính chất phức tạp của công việc, điều kiện sinh hoạt,.. mà trong phần lương chưa được tính đến/ tính chưa đầy đủ, gắn với quá trình làm việc, kết quả thực hiện công việc của NLĐ.

- Theo tiết 2.1. khoản 2 Điều 6 Quyết định 595/QĐ-BHXH thì các khoản phụ cấp này có thể là: phụ cấp chức vụ, chức danh; phụ cấp trách nhiệm; phụ cấp nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; phụ cấp thâm niên; phụ cấp khu vực; phụ cấp lưu động; phụ cấp thu hút và các phụ cấp có tính chất tương tự.

(3) Các khoản bổ sung khác theo thỏa thuận

=> Tóm lại, thu nhập từ tiền lương và các khoản phụ cấp tính đóng bảo hiểm xã hội được NLĐ, NSDLĐ thỏa thuận cụ thể trong hợp đồng.

Tiền lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác theo thỏa thuận sẽ tính đóng BHXH.

2. Các khoản thu nhập không tính đóng BHXH bắt buộc

- Không phải tất cả các khoản thu nhập, phụ cấp đều được tính đóng bảo hiểm. Các khoản phụ cấp không phải đóng BHXH 2022 cũng được pháp luật quy định cụ thể.

- Căn cứ khoản 3 Điều 30 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, sửa bởi khoản 26 Điều 1 Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH thì các khoản phụ cấp không phải đóng BHXH gồm có:

+ Tiền thưởng theo kết quả sản xuất kinh doanh của NSDLĐ và mức độ hoàn thành công việc của NLĐ.

+ Tiền thưởng sáng kiến.

+ Tiền ăn giữa ca.

+ Các khoản hỗ trợ: tiền xăng xe, điện thoại, tiền đi lại, tiền nhà ở, tiền giữ trẻ, nuôi con nhỏ.

+ Các khoản hỗ trợ khi NLĐ có thân nhân bị chết, có người thân kết hôn hay khi sinh nhật của NLĐ.

+ Trợ cấp cho NLĐ gặp hoàn cảnh khó khăn khi bị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Liên quan đến vấn đề tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp. Bạn đọc có thể xem chi tiết mức đóng, quy định mua bảo hiểm tai nạn cho NLĐ mà chúng tôi đã chia sẻ trước đây.

+ Các khoản hỗ trợ, trợ cấp khác được ghi thành mục riêng trong hợp đồng lao động.

Như vậy các khoản thu nhập tính đóng và không tính đóng BHXH bắt buộc khá cụ thể, NLĐ có thể dễ dàng nhận biết để tiện theo dõi về quá trình đóng bảo hiểm của mình. Lưu ý quan trọng, các khoản phụ cấp không tính đóng BHXH phải ghi thành mục riêng trong hợp đồng lao động.

3. Một số nội dung liên quan

3.1. Mức tối đa của các khoản phụ cấp không đóng BHXH

Hiện nay, pháp luật chưa có quy định cụ thể về việc giới hạn mức tối đa của các khoản phụ cấp không tính đóng bảo hiểm xã hội. Do đó, NLĐ, NSDLĐ vẫn có quyền thỏa thuận với nhau về mức tiền cho các khoản phụ cấp này.

3.2. Phụ cấp trách nhiệm có phải đóng bảo hiểm không?

Theo khoản 2 Điều 6 Quyết định 595/QĐ-BHXH thì phụ cấp trách nhiệm là khoản phụ cấp tính đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Bên cạnh đó, khoản tiền thưởng, tiền lương tháng 13 có phải đóng bảo hiểm xã hội không cũng là thắc mắc của nhiều người. Bạn đọc xem tại bài viết tiền lương tháng thứ 13 có tính đóng BHXH không? để có lời giải đáp.

Các khoản thu nhập tính đóng và không tính đóng BHXH bắt buộc được cơ cấu trong tiền lương trả cho người lao động. Do đó, mỗi người cần nắm rõ quy định cũng như thỏa thuận cụ thể với công ty, nhằm đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình.