Các trường hợp phải và không phải quyết toán thuế TNCN

Quyết toán thuế TNCN là việc xác định số thuế phải nộp của người nộp thuế thu nhập cá nhân trong năm tính thuế. Tuy nhiên, quyết toán thuế không áp dụng bắt buộc đối với mọi cá nhân nộp thuế TNCN. Chi tiết các trường hợp phải và không phải quyết toán thuế TNCN theo tổng hợp của Blog Codon.vn như sau.

Đối tượng phải quyết toán thuế TNCN? Tìm hiểu các trường hợp không phải quyết toán thuế thu nhập cá nhân năm 2022

Danh mục từ viết tắt:

- TNCN: Thu nhập cá nhân.

- QTT: Quyết toán thuế.

- NLĐ: Người lao động.

- NSDLĐ: Người sử dụng lao động.

- HĐLĐ: Hợp đồng lao động.

Lưu ý: Cá nhân được nhắc đến trong bài viết là "cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công".

1. Ai là người quyết toán thuế TNCN 2022?

Nghị định 126/2020/NĐ-CP và hướng dẫn tại Công văn 636/TCT-DNNCN/2021 xác định có 03 đối tượng quyết toán thuế TNCN, cụ thể:

- Cá nhân trực tiếp QTT tại cơ quan thuế hoặc;

- Tổ chức, cá nhân trả thu nhập từ tiền lương, tiền công hoặc;

- Cá nhân cư trú ủy quyền quyết toán thuế cho tổ chức, cá nhân trả thu nhập.

2. Các trường hợp cá nhân phải quyết toán thuế TNCN.

Dựa trên các đối tượng phải quyết toán thuế, thực hiện theo quy định tại Khoản 6, Điều 8, Nghị định 126/2020/NĐ-CP và hướng dẫn tại Công văn 636/TCT-DNNCN/2021 các trường hợp phải QTT TNCN như sau:

2.1. Đối với cá nhân trực tiếp quyết toán thuế.

Người nộp thuế phải trực tiếp quyết toán thuế với cơ quan thuế trong 03 trường hợp:

- Có số thuế nộp thêm hoặc nộp thừa đề nghị hoàn/bù trừ vào kỳ khai thuế tiếp theo.

- Cá nhân là người nước ngoài kết thúc hợp đồng làm việc tại Việt Nam trước khi xuất cảnh. (Trường hợp này không bắt buộc trực tiếp quyết toán, có thể ủy quyền cho tổ chức, cá nhân trả thu nhập hoặc tổ chức, cá nhân khác).

- Cá nhân cư trú đồng thời thuộc diện xét giảm thuế do thiên tai, hỏa hoạn, bệnh hiểm nghèo ảnh hưởng đến khả năng nộp thuế.

(Thông tin về danh sách các loại bệnh hiểm nghèo làm căn cứ giảm trừ thuế TNCN đã được wikipedia.org tổng hơp, bạn đọc có thể bấm vào bài viết này để tham khảo, tìm hiểu).

Khi nào cá nhân phải tự quyết toán thuế TNCN? Quy định pháp luật về các trường hợp cá nhân tự quyết toán thuế TNCN 2022

2.2. Đối với tổ chức trả thu nhập từ tiền lương, tiền công

Tổ chức trả thu nhập từ tiền lương, tiền công phải thực hiện quyết toán thuế trong 02 trường hợp:

- Tổ chức, cá nhân phát sinh trả thu nhập không phân biệt có hay không phát sinh khấu trừ thuế.

- Tổ chức, cá nhân trả thu nhập thực hiện thay cho cá nhân ủy quyền.

+ Tính đến cả trường hợp NLĐ bị điều chuyển từ tổ chức cũ sang tổ chức mới và tổ chức mới ủy quyền quyết toán thuế cả phần thu nhập do tổ chức cũ chi trả.

2.3. Đối với cá nhân cư trú ủy quyền quyết toán thuế cho tổ chức, cá nhân trả thu nhập.

Cá nhân cư trú ủy quyền quyết toán thuế TNCN cho tổ chức, cá nhân trả thu nhập trong 02 trường hợp:

- Cá nhân ký HĐLĐ tối thiểu 03 tháng và vẫn làm việc tại đó cho đến thời điểm, tổ chức trả thu nhập QTT (kể cả không làm đủ 12 tháng trong năm dương lịch).

+ Cá nhân ủy quyền cho tổ chức mới quyết toán thu nhập do tổ chức cũ chi trả khi bị điều chuyển.

- Cá nhân ký HĐLĐ tối thiểu 03 tháng và vẫn làm việc tại đó cho đến thời điểm, tổ chức trả thu nhập QTT (kể cả không làm đủ 12 tháng trong năm dương lịch), đồng thời có thu nhập "vãng lai" ở các nơi khác bình quân tháng trong năm không quá 10 triệu và đã được khấu trừ thuế TNCN theo tỷ lệ 10% nếu không có yêu cầu quyết toán thuế đối với phần thu nhập này.

Lưu ý: Xác định đúng thu nhập chịu thuế là căn cứ quan trọng để cá nhân, tổ chức được ủy quyền tính thuế phải nộp và làm hồ sơ khai thuế TNCN gửi về cơ quan thuế. Để nắm được tổng quan thông tin về thu nhập chịu thuế của người lao động và khoản thu nhập tính thuế, bạn đọc có thể xem trong nội bài chia sẻ các khoản thu nhập chịu thuế TNCN từ tiền lương, tiền công của Codon.vn.

3. Trường hợp không phải quyết toán thuế TNCN 2022.

Các trường hợp không phải quyết toán thuế TNCN được ghi nhận tại Công văn 636/TCT-DNNCN/2021, cụ thể:

- Đối với cá nhân trực tiếp QTT:

+ Có số thuế TNCN phải nộp thêm sau quyết toán từng năm từ 50 nghìn đồng trở xuống.

+ Có số thuế TNCN nhỏ hơn số thuế đã tạm nộp (không yêu cầu hoàn hoặc bù trừ vào kỳ khai thuế tiếp theo

 

+ Có thu nhập "vãng lai" ở các nơi khác bình quân tháng trong năm không quá 10 triệu và đã được khấu trừ thuế TNCN theo tỷ lệ 10% nếu không có yêu cầu đối với cá nhân ký HĐLĐ tối thiểu 03 tháng tại một đơn vị.

+ Được NSDLĐ mua bảo hiểm nhân thọ (trừ BH hưu trí tự nguyện), BH không bắt buộc khác có tích lũy về phí BH mà NSDLĐ hoặc doanh nghiệp bảo hiểm đã khấu trừ thuế TNCN theo tỷ lệ 10% trên khoản tiền phí BH tương ứng với phần NSDLĐ mua hoặc đóng góp cho NLĐ.

- Đối với tổ chức, cá nhân trả thu nhập:

Tổ chức sẽ không phải quyết toán thuế TNCN nếu: Tổ chức không phát sinh trả thu nhập.

Các trường hợp không phải quyết toán thuế TNCN 2022

4. Hướng dẫn quyết toán thuế TNCN.

Quyết toán thuế TNCN có thủ tục áp dụng đối với các đối tượng là khác nhau. Trong đó, tổ chức, cá nhân quyết toán thuế đều phải trải qua các bước chuẩn bị hồ sơ khai quyết toán thuế, nộp hồ sơ và nhận kết quả quyết toán.

Thủ tục quyết toán thuế TNCN được hướng dẫn tại Thông tư số 95/2015/TT-BTC và Mục IV Công văn 636/TCT-DNNCN/2021. Bạn đọc cần tham khảo thông tin trong bài Thời hạn khai thuế và quyết toán thuế TNCN để chủ động làm tờ khai thuế, nộp thuế đúng hạn.

Trên đây là thông tin về trường hợp phải và không phải quyết toán thuế TNCN mà các cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công phải nắm rõ để thực hiện. Nếu thuộc trường hợp quyết toán mà không quyết toán hoặc quyết toán chậm thì tổ chức, cá nhân có thể bị xử lý vi phạm theo quy định của Nghị định 125/2020/NĐ-CP.