Trong một số trường hợp trước khi đăng ký quyền sở hữu, sử dụng tài sản nhưng cá nhân, tổ chức không cần phải nộp lệ phí vì đây là những trường hợp được miễn lệ phí trước bạ. Tại Nghị định 10/2022/NĐ-CP đã quy định rất rõ về những trường hợp được miễn lệ phí trước bạ.
Các trường hợp miễn lệ phí trước bạ ô tô, nhà xưởng, nhà đất từ 01/03/2022
* Danh mục từ viết tắt.
- LPTB: Lệ phí trước bạ.
- QSH: Quyền sở hữu.
- QSD: Quyền sử dụng.
- QSDĐ: Quyền sử dụng đất.
- DNNN: Doanh nghiệp nhà nước.
- LHQ: Liên hợp quốc
- TDTT: Thể dục thể thao.
- KHCN: Khoa học công nghệ.
- Căn cứ tại Khoản 2 Điều 3 Luật Phí và lệ phí 2015, phí được hiểu là một khoản tiền mà cá nhân, tổ chức phải nộp khi được cơ quan nhà nước cung cấp dịch vụ công, phục vụ công việc quản lý nhà nước được quy định trong Danh mục lệ phí. Mức lệ phí sẽ do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ấn định.
- Lệ phí trước bạ là khoản tiền do nhà nước ấn định mà cá nhân, tổ chức trước khi đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng thuộc đối tượng chịu lệ phí trước bạ phải nộp.
- Chi tiết về các đối tượng nộp lệ phí trước bạ, mời bạn đọc xem tại Mục 1 bài viết: "Khi nào phải nộp lệ phí trước bạ?"
- Lệ phí trước bạ được tính dựa trên: giá tính lệ phí trước bạ và mức thu lệ phí trước bạ theo tỷ lệ (%).
Tuy nhiên đối với mỗi loại tài sản khác nhau thì giá tính thuế và % mức thu lệ phí trước bạ sẽ có sự khác nhau được quy định cụ thể trong các văn bản pháp luật.
Nhà, đất thuộc những trường hợp nêu dưới đây thì được miễn LPTB:
- Nhà, đất là trụ sở của cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế thuộc hệ thống LHQ tại Việt Nam.
- Nhà ở của người đứng đầu cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan lãnh sự, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế thuộc hệ thống LHQ tại Việt Nam.
- Nhà, đất sử dụng vào mục đích cộng đồng của các tổ chức tôn giáo, cơ sở tín ngưỡng được nhà nước công nhận/cho phép hoạt động: Đất có công trình là chùa, đình, đền, miếu, am nhà thờ, nhà nguyện, thánh đường, trụ sở của tổ chức tôn giáo, các cơ sở khác của tôn giáo.
- Nhà, đất, tài sản đặc biệt, tài sản chuyên dùng, tài sản phục vụ công tác quản lý chuyên dùng phục vụ quốc phòng, an ninh: Tàu thủy, thuyền, ôtô, xe máy thuộc danh mục tài sản đặc biệt/ chuyên dùng, phục vụ công tác quản lý chuyên dùng; quốc phòng, an ninh được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy đăng ký phương tiện theo quy định.
- Nhà, đất được bồi thường, tái định cư (kể cả nhà, đất mua bằng tiền được bồi thường, hỗ trợ và tái định cư; bao gồm cả tái định cư tại chỗ) áp dụng đối với đối tượng bị thu hồi nhà, đất mà trước khi bị thu hồi cá nhân, tổ chức đã nộp/không phải nộp/được miễn LPTB.
- Nhà, đất là tài sản được nhận thừa kế, quà tặng giữa: vợ - chồng; cha,mẹ đẻ/nuôi- con đẻ/nuôi; cha,mẹ chồng/vợ- con dâu/rể; ông, bà nội/ ngoại - cháu nội/ngoại; anh, chị, em ruột với nhau và đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận QSDĐ, QSH nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (Sổ đỏ, sổ hồng).
- Nhà ở của hộ gia đình, cá nhân tạo lập thông qua hình thức phát triển nhà ở riêng lẻ theo quy định.
- Nhà tình nghĩa, nhà đại đoàn kết, nhà được hỗ trợ được đăng ký sở hữu, sử dụng tên người được tặng.
- Nhà xưởng (được xác định theo pháp luật về phân cấp công trình xây dựng), nhà kho, nhà ăn, nhà để xe của cơ sở sản xuất, kinh doanh nhà kho, nhà ăn, nhà để xe của cơ sở sản xuất, kinh doanh.
- Nhà ở, đất ở của hộ nghèo/đồng bào dân tộc thiểu số ở các xã, phường, thị trấn thuộc vùng khó khăn, Tây Nguyên/ hộ gia đình, cá nhân ở các xã thuộc Chương trình phát triển kinh tế - xã hội các xã đặc biệt khó khăn, miền núi, vùng sâu, vùng xa.
- Nhà, đất của các cơ sở thực hiện xã hội hóa trong các lĩnh vực giáo dục - đào tạo, dạy nghề; y tế; văn hóa; thể dục thể thao; môi trường theo quy định của pháp luật đáp ứng đủ những tiêu chuẩn, quy mô và đăng ký QSDĐ, QSH nhà phục vụ cho các hoạt động này.
- Nhà, đất của cơ sở ngoài công lập đăng ký QSDĐ, QSH nhà phục vụ cho các hoạt động trong lĩnh vực: giáo dục - đào tạo; y tế; văn hóa; TDTT; KHCN; môi trường; xã hội; dân số, gia đình, bảo vệ chăm sóc trẻ em đáp ứng những tiêu chí về quy mô, tiêu chuẩn theo quy định.
- Nhà, đất của doanh nghiệp khoa học và công nghệ đăng ký QSDĐ, QSH nhà theo quy định của pháp luật.
Quy định về lệ phí trước bạ và các trường hợp miễn phí trước bạ nhà đất
Đối với những loại đất sau đây sẽ được miễn LPTB:
- Đất được Nhà nước giao/cho thuê theo hình thức trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê sử dụng vào các các mục đích:
+ Công cộng theo quy định của pháp luật về đất đai.
+ Thăm dò, khai thác khoáng sản; nghiên cứu khoa học theo quy định.
+ Đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, xây dựng nhà để chuyển nhượng (trường hợp nếu đăng ký QSH, QSD để cho thuê hoặc tự sử dụng thì phải nộp LPTB).
+ Sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thủy sản, làm muối.
+ Làm nghĩa trang, nghĩa địa.
- Đất nông nghiệp chuyển đổi QSD giữa các hộ gia đình, cá nhân trong cùng xã, phường, thị trấn để thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp theo quy định.
- Đất nông nghiệp do hộ gia đình, cá nhân tự khai hoang phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, không có tranh chấp và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận QSDĐ.
- Đất thuê của Nhà nước theo hình thức trả tiền thuê đất hàng năm/thuê của tổ chức, cá nhân đã có QSDĐ hợp pháp.
Chú ý: Theo quy định của Luật đất đai 2013, đất đai tại Việt Nam được chia thành 3 nhóm chính là đất nông nghiệp (phục vụ cho mục đích trồng, canh tác nông nghiệp, bao gồm cả trồng trọt và chăn nuôi), đất phi nông nghiệp (loại đất không thuộc nhóm đất nông nghiệp) và đất chưa sử dụng (Loại đất chưa xác định được mục đích sử dụng). Để hiểu rõ hơn về đất nông nghiệp, loại thuế được miễn lệ phí trước bạ, bạn đọc có thể tìm hiểu thông tin trên wikipedia.org thông qua bài viết này.
Phương tiện là các loại tàu, xe, vận tải hành khách sau đây được miễn LPTB:
- Các loại xe phục vụ cho mục đích cộng đồng: Xe cứu hỏa, xe cứu thương, xe chiếu chụp X-quang, xe cứu hộ; xe chở rác, xe phun nước, xe tưới nước, xe xi téc phun nước, xe quét đường, xe hút bụi, xe hút chất thải; xe ô tô chuyên dùng, xe máy chuyên dùng cho thương binh, bệnh binh, người tàn tật đăng ký quyền sở hữu tên thương binh, bệnh binh, người tàn tật; xe buýt sử dụng năng lượng sạch.
- Các loại tàu:
+ Tàu bay của cá nhân, tổ chức được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép kinh doanh theo quy định sử dụng cho mục đích kinh doanh vận chuyển hàng hóa, hành khách
+ Tàu cá (gồm: tàu đánh bắt nguồn lợi thủy sản, tàu hậu cần đánh bắt nguồn lợi thủy sản);
+ Vỏ, tổng thành máy, thân máy (block) của tàu cá được thay thế và phải đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
+ Tàu thủy, thuyền không có động cơ, trọng tải toàn phần đến 15 tấn;
+ Tàu thủy, thuyền có động cơ tổng công suất máy chính đến 15 sức ngựa.
+ Tàu thủy, thuyền có sức chở người đến 12 người.
+ Tàu khách cao tốc (tàu cao tốc chở khách), tàu thu gom rác và tàu thủy, thuyền vận tải công-ten-nơ hoạt động trong lĩnh vực giao thông vận tải đường thủy nội địa.
Trường hợp nào được miễn thuế trước bạ của phương tiện
Liên quan đến mức lệ phí trước bạ khi sang tên đổi chủ phương tiện là ô tô, Codon.vn đã có bài thuế trước bạ ô tô là gì, bạn đọc có thể tham khảo để hiểu khái niệm thuế trước bạ ô tô và biết cách tính.
* Tài sản của tổ chức, cá nhân được miễn LPTB trong những trường hợp sau:
- Tài sản đã được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận QSH, sử dụng khi đăng ký lại QSH, sử dụng mà không thay đổi chủ sở hữu.
- Tài sản được cổ phần hóa thành CTCP hoặc các hình thức sắp xếp lại DNNN, đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật từ tài sản của DNNN, đơn vị sự nghiệp công lập.
- Tài sản đã được cấp giấy chứng nhận QSH, QSD chung của hộ gia đình/ các thành viên gia đình khi phân chia tài sản đó theo quy định của pháp luật cho các thành viên gia đình đăng ký lại;
- Tài sản hợp nhất của vợ chồng sau khi kết hôn
- Tài sản phân chia cho vợ, chồng khi ly hôn theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án.
-Tổ chức, cá nhân được nhà nước giao đất và đã được cấp giấy chứng nhận QSDĐ phải chuyển sang thuê đất trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê theo quy định.
- Đăng ký lại QSDĐ do Nhà nước cho phép chuyển mục đích SDĐ mà không thay đổi người có QSDĐ và không thuộc đối tượng phải nộp tiền SDĐ khi chuyển mục đích sử dụng.
- Tài sản của tổ chức, cá nhân, xã viên hợp tác xã đem tài sản của mình đã nộp LPTB trước đó góp vốn vào doanh nghiệp, tổ chức tín dụng, hợp tác xã;
- Tài sản do doanh nghiệp, tổ chức tín dụng, hợp tác xã giải thể, phân chia/rút vốn cho tổ chức, cá nhân thành viên đã góp trước đây.
- Tài sản của doanh nghiệp điều động trong nội bộ của doanh nghiệp đó/cơ quan, đơn vị hành chính sự nghiệp điều động tài sản trong nội bộ một cơ quan, đơn vị dự toán theo quyết định của cấp có thẩm quyền
- Tài sản của tổ chức, cá nhân đã nộp LPTB được chia hay góp do chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, đổi tên tổ chức đồng thời đổi toàn bộ cổ đông sáng lập/cổ đông sở hữu VĐL/nhân viên công ty/chủ doanh nghiệp theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền.
- Tài sản của tổ chức, cá nhân đã nộp LPTB được chia hay góp do chia, tách, hợp nhất, sáp nhập, đổi tên và chuyển đổi loại hình doanh nghiệp theo quy định của pháp luật.
-Tài sản của tổ chức, cá nhân đã nộp LPTB chuyển đến địa phương nơi sử dụng mà không thay đổi chủ sở hữu.
- Chuyển QSH tài sản cho bên thuê khi kết thúc thời hạn thuê đối với tài sản cho thuê tài chính => bên thuê được miễn LPTB
- Công ty cho thuê tài chính mua tài sản của đơn vị có tài sản đã nộp LPTB sau đó cho chính đơn vị bán tài sản thuê lại => công ty cho thuê tài chính được miễn nộp LPTB
Các trường hợp được miễn nộp lệ phí trước bạ khác
* Đối với những tài sản (không phải nhà, đất) sau đây của cá nhân, tổ chức nước ngoài được miễn LPTB:
- Tài sản của tổ chức: cơ quan Đại diện ngoại giao, cơ quan Lãnh sự, cơ quan Đại điện của tổ chức quốc tế thuộc hệ thống LHQ.
- Tài sản của cá nhân: viên chức ngoại giao/lãnh sự; nhân viên hành chính kỹ thuật của cơ quan Đại diện ngoại giao/cơ quan Lãnh sự; thành viên cơ quan Đại diện của tổ chức quốc tế thuộc hệ thống LHQ; thành viên của gia đình họ không phải là công dân Việt Nam/không thường trú tại Việt Nam được Bộ Ngoại giao Việt Nam cấp CMT ngoại giao/CMT công vụ.
- Căn cứ Phụ lục I kèm theo Nghị định 126/2020/NĐ-CP khi làm thủ tục khai, nộp lệ phí trước bạ, nếu cá nhân, tổ chức thuộc diện được miễn nộp lệ phí thì cần có những giấy tờ, tài liệu chứng minh về việc được miễn.
- Trong Nghị định 126/2020/NĐ-CP cũng không quy định cụ thể về hồ sơ miễn LPTB bao gồm những loại giấy tờ gì.
=> Do đó cá nhân, tổ chức cần chuẩn bị những giấy tờ chứng minh thuộc trường hợp được miễn lệ phí trước bạ khi làm thủ đăng ký quyền sở hữu, sử dụng các tài sản.
Ví dụ: giấy tờ chứng minh thuộc diện được miễn LPTB khi tặng cho, chuyển QSH đất thì cần: giấy tờ chứng minh là vợ chồng (giấy chứng nhận đăng ký kết hôn), giấy tờ chứng minh quan hệ cha, mẹ với con (giấy khai sinh,...)
Những trường hợp được miễn lệ phí trước bạ đã được chúng tôi tổng hợp và chia sẻ chi tiết. Khi thuộc diện được miễn lệ phí trước bạ, cá nhân, tổ chức cần phải chuẩn bị giấy tờ, tài liệu chứng minh để được giải quyết. Bạn đọc hãy thường xuyên truy cập vào chuyên mục pháp luật "thuế" của codon.vn để tìm hiểu nhiều hơn về khái niệm, thời điểm thu, mức thu các loại thuế tại Việt Nam nhé!